Verslaving is een complex begrip dat als ziekte, gewoonte, ondeugd of maatschappelijk probleem kan worden gezien. 

Kortweg, verslaving beschrijft een onweerstaanbare drang om middelen te gebruiken ondanks schadelijke gevolgen. 

Dit kan leiden tot een toenemende behoefte aan het middel voor hetzelfde effect, wat bij anabolen zelden het geval is, en ontwenningsverschijnselen die de gebruiker aanzetten tot verder gebruik, wat wel kan voorkomen bij anabolen. 

Tegenwoordig wordt de term verslaving ook gebruikt voor onweerstaanbare gewoontes zoals gokken, seks en internetgebruik. 

Echter, het is duidelijker om verslaving te beperken tot middelen die psychoactief zijn en direct de hersenen beïnvloeden.

Beïnvloeden anabolen de hersenen?

Het gebruik van anabole steroïden is gelinkt aan diverse mentale gezondheidsproblemen, waaronder depressie, manie, psychosen, zelfmoordneigingen, agressie en gewelddadig gedrag. 

Deze middelen kunnen dus een significante invloed hebben op de geestelijke gezondheid. 

Traditioneel worden stoffen die als verslavend worden beschouwd gekenmerkt door hun psychoactieve effecten, oftewel hun vermogen om stemming, denkprocessen, perceptie en gedrag te beïnvloeden. 

Hoewel anabolen primair worden gebruikt voor hun spierversterkende eigenschappen, is het steeds duidelijker dat ze ook psychoactieve effecten kunnen hebben, wat een reden kan zijn waarom sommige gebruikers ze nemen.

De Mechanismen van verslaving

Hoe komt een verslaving tot stand? Centraal hierin staat het dopaminerge-systeem van de hersenen, ook wel ons beloningssysteem genoemd. 

Dit systeem reageert op dopamine, een neurotransmitter die een gevoel van beloning geeft, wat leidt tot het herhalen van de actie die dit gevoel veroorzaakte. 

Het ontbreken van deze ‘beloning’ kan onthoudingsverschijnselen veroorzaken, waardoor de drang om het middel opnieuw te gebruiken toeneemt. 

De mate waarin stoffen dit beloningssysteem beïnvloeden bepaalt mede de verslavingskans. 

Factoren zoals genetische aanleg, persoonlijkheid, opvoeding en eerdere traumatische ervaringen zijn ook van invloed op het risico van verslaving.

Onthoudingsverschijnselen

Een kenmerk van verslaving is het ervaren van afkickverschijnselen na het stoppen met het gebruik van een middel, wat ook geldt voor anabolengebruik. 

De symptomen van onthouding kunnen bestaan uit een depressieve stemming, vermoeidheid, sterke verlangens naar meer anabolen (craving), rusteloosheid, eetlustverlies, slapeloosheid en verminderde libido. 

Bij anabolen zijn er twee typen afhankelijkheid: 

1. Een fysieke afhankelijkheid gericht op spiermassa (myo-actieve afhankelijkheid). 
2. Een psychische afhankelijkheid (psycho-actieve afhankelijkheid). 

Het verlies van een groot deel van de spiermassa na een kuur kan, voor wie daar gevoelig voor is, de drang versterken om weer te beginnen met het gebruik van anabolen.

Andere drugs

Anabolengebruikers zijn vaak ook geneigd andere genotmiddelen te gebruiken, zoals alcohol en drugs, zoals blijkt uit diverse studies, waaronder Nederlandse. 

Stimulantia zoals cocaïne, amfetaminen en mogelijk ook efedrine zijn bekend om hun verslavende eigenschappen. 

Dit roept de vraag op of de ene verslaving leidt tot de andere, of dat bepaalde personen simpelweg eerder geneigd zijn om grenzen te verleggen en verschillende middelen te proberen. 

Onderzoek toont aan dat anabolengebruik het risico op alcoholmisbruik en ander druggebruik kan verhogen.

Afkicken van anabolen of drugs

Afkicken van drugs of anabole is een uitdaging die moeilijk kan zijn en veel doorzettingsvermogen vereist. 

Het proces van stoppen met het gebruik van deze middelen is vaak complex vanwege de lichamelijke en psychologische afhankelijkheid die ze kunnen veroorzaken. 

Wanneer iemand besluit te stoppen, kunnen er ontwenningsverschijnselen optreden zoals angst, depressie, vermoeidheid en een sterk verlangen naar het middel.

Het is belangrijk te erkennen dat afkicken een proces is dat vaak niet alleen doorlopen kan worden. Hulp vragen is geen teken van zwakte, maar juist een moedige stap richting herstel. 

Familie en vrienden kunnen een cruciale steun bieden door er te zijn en te helpen waar mogelijk. Hun betrokkenheid kan een positieve invloed hebben op het herstelproces.

Daarnaast is professionele hulp vaak essentieel. Specialisten zoals verslavingsartsen, therapeuten en counselors zijn getraind om effectieve ondersteuning en behandelingen te bieden die specifiek gericht zijn op de behoeften van de persoon. 

Deze professionals kunnen helpen bij het opstellen van een persoonlijk afkick plan, het bieden van therapieën die gericht zijn op het verminderen van de drang naar het middel, en het aanpakken van onderliggende problemen die mogelijk tot de verslaving hebben geleid.

Kortom, afkicken van anabolen of drugs is een zwaar proces dat moeilijk alleen te dragen is. 

Het inschakelen van een supportnetwerk en het zoeken van professionele hulp zijn essentiële stappen op weg naar herstel. 

Dit pad hoeft niet alleen bewandeld te worden, en het vragen om hulp is een belangrijke en krachtige stap in de strijd tegen verslaving.

Ben je iemand die zijn of haar gezondheid en fitness serieus neemt? Dan heb je vast wel eens van eiwitpoeder gehoord.

Dit supplement heeft de laatste jaren een vaste plek veroverd in de sporttassen van veel Nederlanders. Maar wat is het nu precies en hoe kan het jouw doelen ondersteunen?

In dit artikel duiken we dieper in de wereld van eiwitpoeder om jou te voorzien van alle info die je nodig hebt.

Wat is eiwitpoeder?

Eiwitpoeder is een voedingssupplement dat voornamelijk bestaat uit eiwitten en slechts een klein beetje koolhydraten en vetten.

Deze eiwitten zijn afkomstig uit verschillende bronnen, zoals melk (denk aan whey of caseïne), eieren, soja of erwten. Het doel van eiwitpoeder is om je dagelijkse inname van eiwitten gemakkelijk te verhogen. 

Waarom is dit belangrijk? Eiwitten zijn de bouwstenen van je lichaam. Ze spelen een belangrijke rol bij het herstel en de opbouw van spierweefsel, het onderhouden van een gezond immuunsysteem en zelfs bij de productie van hormonen en enzymen.

Gezien de essentiële rol van eiwitten, is het geen verrassing dat eiwitpoeder een geliefd supplement is onder sporters, bodybuilders en iedereen die een actieve levensstijl nastreeft.

Maar ook als je geen sporter bent, kan eiwitpoeder een nuttige aanvulling zijn op je dieet. Vooral als je moeite hebt om voldoende eiwitten uit je voeding te halen.

Verschillende soorten eiwitpoeders?

Er zijn diverse soorten eiwitpoeders op de markt, elk met hun unieke eigenschappen en voordelen. Dit zijn de meest voorkomende soorten proteïne poeder:

Whey Eiwit

Whey is het meest populaire type eiwitpoeder. Het is een compleet eiwit, wat betekent dat het alle negen essentiële aminozuren bevat die je lichaam niet zelf kan aanmaken.

Whey eiwit wordt snel opgenomen door het lichaam, wat het ideaal maakt voor gebruik rondom je training.

Caseïne Eiwit

In tegenstelling tot whey, wordt caseïne eiwit langzamer opgenomen. Dit maakt het een uitstekende optie voor gebruik voor het slapengaan, aangezien het je lichaam gedurende de nacht van aminozuren voorziet.

Plantaardige Eiwitten

Voor vegetariërs, veganisten, of mensen met lactose-intolerantie zijn plantaardige eiwitpoeders een uitkomst. Deze zijn afkomstig van bronnen zoals soja, erwten, hennep of rijst.

Hoewel sommige plantaardige eiwitten niet alle essentiële aminozuren bevatten, kan een combinatie van verschillende plantaardige bronnen een compleet aminozuurprofiel leveren.

Ei-eiwit

Ei-eiwitpoeders zijn gemaakt van de eiwitten in eiwit en zijn een goede optie voor mensen die lactose-intolerant zijn of een koemelkeiwitallergie hebben. Net als whey is ei-eiwit een compleet eiwit.

Door het grote aanbod aan eiwitpoeders is er voor bijna iedereen wel een geschikt product te vinden. Bij het kiezen van het juiste eiwitpoeder is het belangrijk om rekening te houden met je persoonlijke gezondheidsdoelen, eventuele dieetbeperkingen, en natuurlijk je voorkeur qua smaak.

Hoe kan een eiwitshake helpen bij het afvallen?

Eiwitpoeder kan een nuttig hulpmiddel zijn bij het gezond afvallen om meerdere redenen:

Stimuleert het metabolisme:

Eiwit heeft een hoger thermisch effect dan koolhydraten of vetten. Dit betekent dat je lichaam meer energie (calorieën) verbruikt om eiwitten te verteren en te metaboliseren. Het toevoegen van eiwitpoeder aan je dieet kan dus helpen je metabolisme een beetje te verhogen.

Langer verzadigd gevoel:

Eiwitten zijn zeer verzadigend. Het kan je helpen langer vol te voelen, waardoor je minder geneigd bent om te snacken tussen maaltijden door. Dit kan leiden tot een lagere algehele calorie-inname gedurende de dag.

Helpt spiermassa behouden:

Wanneer je gewicht verliest, wil je vet verliezen en niet je kostbare spiermassa. Eiwitpoeder kan helpen bij het behoud van spiermassa, zelfs als je in een calorietekort bent. Dit is belangrijk, omdat spieren je metabolisme helpen stimuleren.

Hoe kan een eiwitshake helpen bij spieropbouw?

Spieropbouw vereist twee essentiële componenten: krachttraining en voldoende eiwitinname om herstel en groei te ondersteunen. Eiwitpoeder is hierbij een handig hulpmiddel:

Snelle toevoer van aminozuren:

Na een training heeft je lichaam snel aminozuren nodig om te beginnen met het herstelproces. Whey eiwitpoeder is bijvoorbeeld snel verteerbaar en kan je spieren snel van deze noodzakelijke bouwstenen voorzien.

Verhoogt de eiwitsynthese:

Om spieren op te bouwen, moet je lichaam meer spiereiwit synthetiseren dan het afbreekt. Eiwitpoeders kunnen de proteïnesynthese verhogen, vooral als ze worden geconsumeerd rondom je training.

Spierafbraak voorkomen:

Door regelmatig eiwitpoeder aan je dieet toe te voegen, kan je spierafbraak voorkomen. Dit is vooral belangrijk tijdens periodes van zware training of bij een streng calorie-tekort.

Kan je eiwitpoeder gebruiken in recepten?

Absoluut! Eiwitpoeder is niet alleen voor shakes. Je kunt het verwerken in verschillende gezonde recepten om je eiwitinname te verhogen en je maaltijden voedzamer te maken. Denk bijvoorbeeld aan eiwitrijke voeding zoals:

• Pannenkoeken of wafels: voeg een schepje eiwitpoeder toe aan je beslag voor een eiwitrijke start van de dag.
• Smoothies: mix fruit, groente, melk of water, en eiwitpoeder voor een snelle en voedzame snack.
• Energieballetjes: combineer haver, notenboter, honing en eiwitpoeder voor een handige post-workout snack.
• Bakken: vervang een deel van het meel door eiwitpoeder in recepten voor muffins, brood of koekjes.

Hoe vind je het beste eiwitpoeder?

Het kiezen van het juiste eiwitpoeder kan soms aanvoelen als het zoeken naar een speld in een hooiberg. Met zoveel opties op de markt, hoe weet je welke het beste bij jou past? Hier zijn enkele richtlijnen om je te helpen bij het eiwitpoeder te vinden dat jouw sport- en voedingsdoelen ondersteunt.

• Controleer de kwaliteit van het eiwit
• Check de voedingswaarden en ingrediënten
• Proef verschillende smaken
• Prijs/kwaliteitsverhouding

De kwaliteit van het eiwit is cruciaal. Zoek naar eiwitpoeders die een hoge biologische waarde hebben, wat betekent dat ze gemakkelijk door je lichaam kunnen worden opgenomen en gebruikt. 

Minder is vaak meer. Een goed eiwitpoeder heeft een korte ingrediëntenlijst zonder een overvloed aan toevoegingen, zoals kunstmatige zoetstoffen, kleurstoffen of onnodige vulstoffen.

Controleer ook de voedingswaarden om zeker te zijn van de eiwit-tot-calorie ratio; je wilt het meeste eiwit voor het minste aantal calorieën.

Als je van plan bent om je eiwitpoeder regelmatig te gebruiken, is het vinden van een smaak die je lekker vindt belangrijk. Gelukkig bieden veel merken een groot aanbod van smaken, van klassiek chocolade en vanille tot meer unieke opties zoals salted caramel.

Eiwitpoeder is een investering in je gezondheid, maar het hoeft de bank niet te breken. Vergelijk prijzen en houd rekening met de prijs per portie en de kwaliteit van de ingrediënten.

Soms kan het betalen voor een iets duurder product op lange termijn voordeliger zijn vanwege de hogere kwaliteit.

Eiwitpoeder als aanvulling op je eetpatroon

In de zoektocht naar een optimale gezondheid, biedt eiwitpoeder een waardevolle aanvulling op de dagelijkse voeding.

Of het nu gaat om het ondersteunen van gewichtsverlies of het bevorderen van spieropbouw, de juiste keuze in eiwitpoeder kan een aanzienlijk verschil maken.

Door aandacht te besteden aan de kwaliteit, het type eiwit, en het gebruik ervan in je eetpatroon, kun je de vele voordelen van dit veelzijdige supplement maximaal benutten.

De informatie in dit artikel is gecontroleerd door voedingsadviseur Marvin Grouw, die sinds 2014 sporters helpt bij het bereiken van hun doelen met voedingsadvies op maat.

Na een intensieve workout heeft je lichaam tijd nodig om te herstellen en te heropbouwen.

Vitamine B12 speelt een cruciale rol in diverse processen die hierbij van belang zijn, zoals energiestofwisseling, spieropbouw en het transport van zuurstof.

Belang van herstel na training voor optimale prestaties en gezondheid

Na een intensieve trainingssessie is het verleidelijk om meteen door te gaan met je dag. Echter, voldoende herstel is net zo belangrijk als de training zelf voor optimale prestaties en gezondheid.

Tijdens training breken we onze spieren af en putten we onze energiereserves uit. Herstel is de periode waarin ons lichaam deze schade repareert en de reserves weer aanvult. Dit proces is essentieel voor:

Spiergroei en -herstel

Tijdens rust worden spiervezels hersteld en vergroot, wat leidt tot spiergroei en -sterkte. Onvoldoende herstel kan leiden tot spierzwakte en blessures.

Verbeterde prestaties

Door te herstellen, kan je lichaam optimaal presteren tijdens de volgende training. Overtraining, te weinig rust, kan leiden tot verminderde prestaties, stagnatie en zelfs oververmoeidheid.

Verminderen van blessures

Onvoldoende herstel kan leiden tot spierpijn, overbelasting en blessures. Door te rusten, geef je je lichaam de kans om te herstellen en blessures te voorkomen.

Verbeterde mentale gezondheid

Training kan stressvol zijn voor je lichaam en geest. Voldoende rust helpt je om stress te verminderen, je humeur te verbeteren en je mentale focus te versterken.

Optimale gezondheid

Herstel is cruciaal voor een gezond immuunsysteem, hormoonbalans en algehele welzijn. Onvoldoende rust kan leiden tot een verhoogd risico op ziektes, hormonale disbalans en verminderde energie.

De rol van vitamine B12 in herstel

B12 vitamines zijn een essentiële voedingsstof die een belangrijke rol speelt in diverse processen die cruciaal zijn voor herstel na training. De voordelen van vitamine B12 voor herstel omvatten:

Energiestofwisseling en spieropbouw:

Vitamine B12 is essentieel voor de omzetting van voedsel in energie. Het helpt je lichaam om koolhydraten, vetten en eiwitten te metaboliseren, waardoor je de energie hebt die je nodig hebt om te trainen en te herstellen. B12 ondersteunt ook de synthese van spiereiwitten, wat belangrijk is voor spieropbouw en -herstel na training.

Rode bloedcellen en zuurstoftransport

Vitamine B12 is nodig voor de productie van rode bloedcellen, die verantwoordelijk zijn voor het transport van zuurstof door je lichaam. Na een training heeft je lichaam extra zuurstof nodig om te herstellen. Voldoende vitamine B12 zorgt ervoor dat je spieren en weefsels de zuurstof krijgen die ze nodig hebben om te herstellen.

Bescherming van zenuwcellen

Vitamine B12 is belangrijk voor de gezondheid van zenuwcellen. Het helpt om zenuwbeschadigingen te voorkomen en de zenuwfunctie te optimaliseren. Dit is belangrijk voor een goede coördinatie, spierkracht en gevoeligheid, die allemaal van belang zijn bij training en herstel.

Ontstekingsremmende effecten

Vitamine B12 heeft ontstekingsremmende eigenschappen. Het helpt om ontstekingen te verminderen die kunnen optreden na een training. Dit kan spierpijn verminderen en het herstelproces bevorderen.

Verbeterde slaap

Vitamine B12 kan de slaapkwaliteit verbeteren, wat cruciaal is voor herstel. Slaap is de tijd waarin je lichaam hormonen produceert die belangrijk zijn voor spiergroei en -herstel.

Vitamine B12 tekort en symptomen

Een vitamine B12 tekort kan leiden tot diverse symptomen die je gezondheid en welzijn kunnen beïnvloeden. De meest voorkomende symptomen zijn:

Vermoeidheid

Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot extreme vermoeidheid, lusteloosheid en een gebrek aan energie. Dit kan je dagelijkse activiteiten belemmeren en je sportprestaties negatief beïnvloeden.

Spierzwakte en -pijn

Vitamine B12 is belangrijk voor de gezondheid van spieren. Een tekort kan leiden tot spierzwakte, krampen, tintelingen en pijn.

Neurologische klachten

B12 is essentieel voor de gezondheid van zenuwcellen. Een tekort kan leiden tot neurologische klachten zoals gevoelloosheid, tintelingen, prikkelingen, verminderde reflexen en evenwichtsproblemen.

Concentratieproblemen en geheugenverlies

Vitamine B12 is belangrijk voor de cognitieve functie. Een tekort kan leiden tot concentratieproblemen, geheugenverlies, vergeetachtigheid en verwardheid.

Bloedarmoede

Vitamine B12 is nodig voor de productie van rode bloedcellen. Een tekort kan leiden tot bloedarmoede, wat gepaard gaat met symptomen zoals bleekheid, kortademigheid, duizeligheid en hoofdpijn.

Huid- en haarproblemen

Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot een droge, bleke huid, haaruitval en pigmentvlekken.

Maag- en darmklachten

Een tekort kan leiden tot maag- en darmklachten zoals spijsverteringsproblemen, constipatie, diarree en verminderde eetlust.

Welke voedingsmiddelen zijn rijk aan vitamine B12?

Vitamine B12 is een onmisbare voedingsstof die we uitsluitend uit dierlijke producten kunnen halen. Ben je vegetariër of veganist, dan is het extra belangrijk om je B12-niveau in de gaten te houden.

Dierlijke bronnen van vitamine B12

• Vlees
• Vis
• Kip
• Eieren

Supplementen en alternatieven

• Vitamine B12 supplementen: De eenvoudigste manier om je B12-niveau te optimaliseren.
• Andere plantaardige bronnen: Verrijkte voedingsmiddelen zoals plantaardige melk en yoghurt.

Bronnen

• Vitamin B12 – Health Professional. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminB12-HealthProfessional/
• Can Fam Physician. 2008 Apr; 54(4): 536–541. PMCID: PMC2294088. Vitamin B12 and health. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2294088/?adb_sid=3f2fa233-444b-4e87-a5c4-0277499c4be4
• C. ROBERT, OH, CPT, MC, USA, AND DAVID L. BROWN, MAJ, MC, USA. Am Fam Physician. 2003;67(5):979-986. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2003/0301/p979.html
• Michael J Shipton, Jecko Thachil. Vitamin B12 deficiency. PMCID: PMC4953733 PMID: 25824066
• Vitamin B12 Status and Optimal Range for Hemoglobin Formation in Elite Athletes. DOI:10.3390/nu12041038