Voelde jij je recentelijk volkomen ontspannen? Voor velen is dit gevoel zeldzaam. Recent onderzoek onthult dat bijna een derde van de Nederlanders niet weet hoe ze tot rust moeten komen.

In onze huidige, op prestatie gerichte maatschappij, waar stress een dagelijks fenomeen is, is ontspanning essentieel. De Hersenstichting benadrukt dat regelmatige ontspanning leidt tot meer energie en betere concentratie.

Meditatie biedt een effectieve manier om zowel geest als lichaam te ontspannen. In deze handleiding verkennen we wat meditatie inhoudt, de voordelen ervan, en hoe je zelf kunt beginnen met mediteren, zelfs als je nieuw bent op dit gebied.

Wat is mediteren?

Meditatie biedt een vorm van ontspanning die externe prikkels uitsluit, waardoor je even afstand neemt van de buitenwereld om interne gebeurtenissen en gedachten te verwerken.

Het streeft naar een bewustzijn van het huidige moment. Dit bereik je door aandacht te schenken aan je ademhaling en je gedachten slechts als toeschouwer te observeren, zonder oordeel.

Deze praktijk helpt je om afstand te nemen van je innerlijke dialoog. Je leert om je focus te behouden en, wanneer afgeleid door een gedachte, deze te erkennen en je focus zachtjes terug te brengen. Dit proces vermindert geleidelijk de constante gedachtenstroom en de bijbehorende innerlijke onrust.

Waarom beginnen met mediteren?

Er zijn diverse motivaties om met meditatie te starten; ontspanning is een veelvoorkomende reden, maar het kan ook een pad zijn naar zelfinzicht of een methode om emoties te beheersen.

Volgens het Oxford Handbook of Positive Psychology, dat een overzicht biedt van onderzoek naar meditatie, zijn de voordelen significant:

• Verlaagd risico op hart- en vaatziekten
• Vermindering van chronische pijn
• Lager risico op depressieherhaling
• Versterkt immuunsysteem
• Stressreductie
• Toename in creativiteit
• Verhoogd gevoel van optimisme en geluk

Begin met geleide meditatie

Als beginner kan het uitdagend zijn om gedachten los te laten en je focus te verschuiven. Geleide meditaties bieden uitkomst door te werken met ankerpunten zoals ademhaling, ontspanning en observatie van gedachten.

Bij geleide meditatie krijg je meestal via een stem instructies. Dit kan zowel in groepsverband, onder leiding van een instructeur bij bijvoorbeeld yogalessen, als individueel via apps, podcasts of YouTube-video’s.

Geleide meditaties beperken zich niet enkel tot verbale instructies; soms worden ook klanken gebruikt als focuspunt om de aandacht van rondzwervende gedachten naar het hier en nu te brengen.

Hoe mediteer je?

Beginnen met mediteren vraagt om een eenvoudige benadering; het is toegankelijk voor iedereen en vraagt enkel om actie. Begin met korte sessies van vijf minuten en breid deze uit naarmate je comfortabeler wordt, om de voordelen te vergroten.

Hier zijn vijf eenvoudige stappen om te starten met meditatie:

1. Tijd vrijmaken: Kies een vast moment op de dag voor meditatie, zoals ‘s ochtends na het opstaan, na het werk, of voor het slapengaan, om je te ontspannen.
2. Comfortabele houding aannemen: Zoek een rustige plek en kies een houding die voor jou comfortabel is, of je nu zit of ligt. Het belangrijkste is dat je je op je gemak voelt.
3. Focus op je ademhaling: Sluit je ogen en let op je ademhaling. Voel hoe je in- en uitademt en hoe je lichaam beweegt met elke ademhaling. Je kunt ook een mantra herhalen of tellen als focuspunt.
4. Aandacht voor je gedachten: Het is natuurlijk dat gedachten opkomen. Wanneer dit gebeurt, erken deze dan en laat ze los door je focus terug te brengen naar je ademhaling of een ander focuspunt.
5. Regelmatig oefenen: De voordelen van meditatie worden versterkt door regelmatige beoefening. Zoek dagelijks tijd om te mediteren en de rust in jezelf te ervaren.

Wat heb je nodig voor mediteren?

Voor meditatie heb je eigenlijk niets meer nodig dan een rustige plek waar je ongestoord kunt zitten of liggen. Toch kiezen sommigen ervoor om yoga-accessoires zoals een mat of een meditatiekussen te gebruiken voor extra comfort.

Het dragen van comfortabele kleding en het gebruik van oordopjes voor geleide meditaties kan ook bijdragen aan een ontspannen ervaring. Het essentiële doel is om je volledig op je gemak te voelen, zowel met je omgeving als met de houding die je kiest.

Wanneer je dit comfortniveau bereikt, ben je ideaal gepositioneerd om met je meditatiepraktijk te beginnen.