Gezondheid
Aankomen in gewicht door stoppen met roken
Stoppen met roken is een van de beste dingen die je voor je gezondheid kunt doen. Maar helaas komt het vaak met een vervelende bijwerking: gewichtstoename.
Waarom is dat?
Er zijn twee hoofdredenen. Ten eerste, nicotine stimuleert de stofwisseling. Als je stopt met roken, vertraagt je stofwisseling. Dit betekent dat je minder calorieën verbrandt, waardoor je aankomt.
Ten tweede, veel mensen compenseren het gebrek aan nicotine door meer te eten. De nicotine in sigaretten vermindert de eetlust. Als je stopt met roken, kun je meer honger hebben.
Nieuw onderzoek suggereert dat er nog een reden is waarom mensen aankomen na het stoppen met roken. Het onderzoek toonde aan dat roken de hoeveelheid leptine in het lichaam verhoogt.
Leptine is een hormoon dat je eetlust onderdrukt. Als je stopt met roken, daalt de hoeveelheid leptine in je lichaam. Dit kan ertoe leiden dat je meer honger hebt en aankomt.
Roken en het verzadigingshormoon
Vorig onderzoek heeft al aangetoond dat roken de honger kan stillen. Een hypothese suggereert dat nicotine een invloed heeft op het ‘hongerhormoon’ leptine. Echter, de invloed op andere hormonen zoals noradrenaline, dopamine, serotonine en GABA zou ook een rol kunnen spelen.
Deze neurotransmitters, beïnvloed door het centrale zenuwstelsel, reguleren de eetlust en verhogen het metabolisme. De werking van nicotine op deze hormonen is echter ingewikkeld, omdat het ook hormonen kan stimuleren die de eetlust doen toenemen en het metabolisme verlagen.
Het directe effect is de activatie van systemen die de voedselinname verminderen en de verbranding verhogen, terwijl langdurige veranderingen juist het tegenovergestelde effect lijken te hebben.
Daarnaast kan roken gezien worden als een substituut voor eten, vooral voor tussendoortjes
Roken verhoogt de vetverbranding
Het effect van roken strekt zich niet alleen uit tot de eetlust en consumptie. Het beïnvloedt ook de manier waarop het lichaam met voedsel en vet omgaat, wat diverse effecten heeft op het gewicht.
Nicotine stimuleert thermogenese in vetweefsel, inclusief een verhoogde verbranding van vetten. Roken kan het dagelijkse energieverbruik met ongeveer 10% verhogen. Deze toename kan cruciaal zijn in de balans tussen gewichtsverlies, gewichtsbehoud of gewichtstoename.
Recent onderzoek naar de impact van roken op gewicht heeft meer licht geworpen op hoe deze verhoogde vetverbranding plaatsvindt.
Dezelfde eiwitten die betrokken zijn bij nicotineafhankelijkheid in de hersenen kunnen ook een rol spelen in het metabolisme, door direct in te werken op bruin vetweefsel.
Wit, bruin en beige vet
Er is al veel geschreven over bruin vetweefsel. In tegenstelling tot witte vetcellen, die zich richten op het opslaan van vet, zijn bruine vetcellen betrokken bij het reguleren van de lichaamswarmte.
Als de lichaamstemperatuur daalt, verbranden deze cellen vetten om via thermogenese de warmte te verhogen. Baby’s vertrouwen hierop om hypothermie te voorkomen, maar de hoeveelheid bruin vet vermindert naarmate we ouder worden.
Echter, bepaalde cellen in wit vetweefsel kunnen zich gaan gedragen als bruin vet en staan dan bekend als ‘beige vet’.
Beige vet is geïdentificeerd door onderzoekers die ook de invloed van nicotine hierop bestudeerden. Sinds deze ontdekking is er aanzienlijke wetenschappelijke interesse in deze vetcellen.
De succesvolle activatie van beige vetcellen zou een effectieve aanpak kunnen vormen voor het behandelen van obesitas.
Hogere verbranding door bruin vet en nicotine
De wetenschappers van het University of Michigan Life Sciences Institute onderzochten geactiveerd beige vetweefsel en identificeerden een molecuul dat direct verband houdt met de thermogenese in deze cellen, namelijk het eiwit CHRNA2 (cholinergic receptor nicotinic alpha 2).
Dit is een type receptor dat vooral bekend is vanwege het reguleren van nicotineafhankelijkheid in de hersenen.
CHRNA2 blijkt werkzaam te zijn in zowel menselijke als muizenmodellen, maar niet in wit vetweefsel, wat suggereert dat dit eiwit betrokken is bij het stofwisselingsproces.
Het onderzoek toont aan dat de CHRNA2-receptor kan worden geactiveerd door nicotine en acetylcholine, geproduceerd door nabijgelegen immuuncellen. Zodra de CHRNA2-receptor deze stoffen ontvangt, worden de beige vetcellen aangezet om de verbranding te verhogen.