Lichaam
Hamstrings: anatomie, pijn, blessures en klachten
De hamstrings zijn een cruciale spiergroep in het menselijk lichaam, gelegen aan de achterzijde van het bovenbeen.
Deze groep bestaat uit drie spieren: de musculus biceps femoris, musculus semitendinosus en musculus semimembranosus. Deze spieren lopen van het bekken tot aan de knieholte en zijn essentieel voor activiteiten zoals sprinten en het buigen van de knie.
Een blessure kan veel ongemak veroorzaken. Echter, een blessure hoeft niet altijd pijn te doen. Hamstrings trainen kan op een veilige manier gedaan worden.
Natuurlijk kan er altijd iets gebeuren, daarom is het belangrijk om te begrijpen wat de symptomen kunnen zijn van een blessure.
Anatomie van de hamstring spiergroep
De hamstrings, gelegen aan de achterkant van het bovenbeen, zijn een groep van drie spieren die essentieel zijn voor de beweging van het onderbeen en het kniegewricht.
Deze spieren, bekend als de musculus semitendinosus, musculus semimembranosus en een deel van de biceps femoris, hechten aan het zitbeen en strekken zich uit langs de achterkant van het been tot aan de binnen- en buitenkant van de knie.
Functie van de hamstring
De hamstrings, bestaande uit de musculus semitendinosus, musculus semimembranosus en een deel van de biceps femoris, zijn cruciaal voor het buigen van de knie en het strekken van de heup.
Deze achterdijbeenspieren, die zowel de heup als de knie passeren, zijn essentieel voor bewegingen zoals wandelen, fietsen en sporten.
Uitstrekken van het heupgewricht
Het uitstrekken van het heupgewricht is een essentiële beweging voor dagelijkse activiteiten en sportprestaties. Deze actie, waarbij de hoek tussen het bovenbeen en de romp vergroot wordt, betrekt voornamelijk de grote bilspier, de gluteus maximus.
Deze spier speelt een sleutelrol in het stabiliseren en bewegen van het heupgewricht, vooral tijdens het lopen, rennen en springen.
Regelmatig stretchen van het heupgewricht kan de flexibiliteit en het bewegingsbereik verbeteren, wat bijdraagt aan een betere houding, verminderde rugpijn en een lager risico op blessures.
Buigen van de knie
Het buigen van de knie is een fundamentele beweging die essentieel is voor tal van dagelijkse activiteiten, zoals lopen, zitten, en traplopen.
Deze actie houdt in dat de hoek tussen het onderbeen en het bovenbeen verkleint, waarbij de hamstrings – bestaande uit de musculus semitendinosus, semimembranosus, en biceps femoris – een cruciale rol spelen.
Deze spieren werken samen om de knie soepel en gecontroleerd te buigen.
Regelmatig oefeningen doen die de kniebuiging bevorderen, kan helpen bij het versterken van de hamstrings, wat bijdraagt aan een betere balans, stabiliteit en verminderd risico op blessures.
Dit vooral tijdens sportactiviteiten waarbij explosieve bewegingen en snelle richtingsveranderingen voorkomen.
Klachten en oorzaken van hamstring klachten
De hamstrings spelen een cruciale rol in de beweging van onze benen, en blessures aan deze spieren kunnen bijzonder hinderlijk zijn. Deze blessures zien we vaak bij atleten, maar ze kunnen ook ontstaan door plotselinge bewegingen of overbelasting in het dagelijks leven.
Een veelvoorkomende oorzaak is een zwakke bilspier, waardoor de hamstrings extra belast worden, wat uiteindelijk kan leiden tot een scheur. Meestal raakt slechts één hamstring geblesseerd, en zelden alle drie tegelijk.
Studies tonen aan dat in sporten zoals voetbal, de meeste hamstringblessures optreden tegen het einde van elke speelhelft, mogelijk door een spierdisbalans en toenemende vermoeidheid.
Hamstring blessure beperken zich niet tot amateuratleten; zelfs topatleten zoals sprinter Usain Bolt zijn hier niet immuun voor. Een goede warming up kan helpen om hamstring blessures te voorkomen.
De blessure treedt vaak op wanneer de hamstrings uitgerekt worden door een excentrische spierkracht. Naarmate vermoeidheid opbouwt, neemt deze kracht af.
Wanneer de hamstrings dan plotseling moeten reageren op een onverwachte beweging, is het risico op een blessure aanzienlijk. Pijn aan de achterzijde ontstaat meestal door spierverrekking, spierscheuring of bijvoorbeeld overbelasting.
Symptomen van acute hamstrings klachten
Acute klachten aan de hamstrings manifesteren zich als volgt:
- Tijdens fysieke activiteit of bij een plotselinge strekbeweging, zoals een hoge trap, spagaat of sliding, kan er plotseling hevige pijn optreden aan de achterkant van het bovenbeen.
- Bij strekbewegingen wordt de pijn vaak gevoeld hoog bij de bilrand, waar de spier aanhecht.
- Bij activiteiten zoals sprinten en springen, wordt de pijn meestal ervaren in het midden van de spier, wat kan duiden op een kleine spierscheur.
- De pijn is vaak zo intens dat doorgaan met de activiteit niet mogelijk is.
- Enkele dagen na het ontstaan van de pijn kan het gebied rond de blessure verkleuren, vergelijkbaar met een blauwe plek.
- Soms is er een voelbare deuk op de plek van de pijn.
Geleidelijk ontwikkelende hamstringklachten vertonen de volgende symptomen:
- Er is sprake van toenemende pijn en stijfheid aan de achterzijde van het bovenbeen tijdens en na fysieke inspanning.
- De pijnklachten verergeren geleidelijk:
- Aanvankelijk zijn er alleen klachten na inspanning, en kan het bovenbeen ‘s ochtends stijf aanvoelen.
- Later ontstaat er pijn bij het begin van sportactiviteiten, zoals tijdens de warming-up. Deze klachten verdwijnen na de warming-up, maar keren terug na het sporten.
- Uiteindelijk is er sprake van aanhoudende pijn, zelfs in rust.
- De pijn is doorgaans erger bij intensievere inspanningen of bij een hogere loopsnelheid.
Hoe worden de klachten behandeld?
De behandeling van een hamstringblessure richt zich op het verminderen van pijn en zwelling, en het herstellen van de normale functie van de spier. Een goede begeleiding is dus zeer belangrijk.
Je hoeft ook niet perse naar een sport fysiotherapeut, een normale fysiotherapeut zal ook in staat zijn om je te kunnen helpen.
Aanvankelijk omvat dit rust, ijsapplicatie, compressie en elevatie (RICE-methode) om zwelling te verminderen en pijn te verlichten.
Fysiotherapie speelt een cruciale rol in het herstelproces, waarbij specifieke oefeningen worden ingezet om de spiervezels van de hamstrings te versterken en flexibiliteit te bevorderen.
Deze oefeningen richten zich op zowel de musculus semitendinosus als de musculus semimembranosus.
Het is belangrijk om geleidelijk de activiteit te hervatten om overbelasting te voorkomen. In ernstige gevallen kan aanvullend onderzoek nodig zijn om de exacte aard van de blessure vast te stellen en een passend herstelplan op te stellen.
Het doel is om de hamstring weer volledig functioneel te maken voor activiteiten zoals wandelen, fietsen en sporten.